S.O.S. 'in Anlamı

Konu: S.O.S. 'in Anlamı Ptsi Ağus. 31, 2009 2:07 am

Çok kişi S.O.S.'in gemimizi kurtar (Save
Our Ship), ruhumuzu kurtar (Save Our Soul) veya diğer sinyalleri durdur
(Stop Other Signals) kelimelerinin baş harflerinden oluştuğunu sanır.
Bu bilgiler tamamıyla yanlış olup S.O.S. harfleri hiç bir kelimenin baş
harfinden oluşturulmamıştır.

Tamamen telgraf zamanından
kalmadır ve gemilerde de yakın zamana kadar telsiz telgraf
kullanılıyordu. Bilindiği gibi telgrafta mors alfabesi denilen sistemde
her harf, nokta ve çizgilerin değişik kombinasyonundan oluşuyor. Bu
sinyali gönderen maniple denilen alete tek dokunuşta karşıya nokta yani
'bip', biraz daha uzunca basınca 'dııııt' sinyali gidiyordu.
Gönderenler de, alanlar da mors alfabesini ezbere bildiklerinden bu
'bip' ve 'dııııt'larda hangi harfler olduğunu çözüyor ve normal yazıya
dönüştürüyorlardı.

İmdat çağrısının çok kolay akılda
tutulabilmesi için 1908'de üç çizgi, üç nokta, üç çizgi olan S.O.S.
seçildi. Yani telsizde 'dııııt, dııııt, dııııt, bip, bip, bip, dııııt,
dııııt, dııııt' sinyali aldığınızda hemen acil yardıma ihtiyacı olan
biri olduğunu anlıyordunuz.

Filmlerde görmüşsünüzdür. Gemiler,
özellikle uçaklar, tehlikeli bir durumda yardıma ihtiyaçları olduğunda
'mayday' (meydey) çağrısı yaparak durumlarını bildirirler. Bu kelime
Fransızca'da bana yardım et anlamındaki m'aidez kelimesinden
türetilmiştir.

Hiç dikkat ettiniz mi, filmlerde telsizle
konuşan her kişinin ismi hep 'Roger' (rocır) dır. Halbuki 'roger'
telsiz konuşmalarında 'anladım' anlamında kullanılır ve her iki taraf
da cümlenin başında ve sonunda bu kelimeyi kullanırlar. Filmleri
tercüme edenler ise bu kelimeyi bir erkek ismi sandıklarından, herkes
birbirine 'Roger' diye ismen hitap ediyormuş gibi çevirirler.

Nasıl
bizde telefonda harfleri söylemek için Ankara'nın 'A'sı, Bursa'nın
'B'si denilirse Roger kelimesi de İngilizce'de 'R' harfinin tanımı için
kullanılır, yani Roger'in 'R'si denilir. R harfi ise mors alfabesinde
başlangıçta 'anlama'nın kodu idi. Sonra konuşmalı iletişime geçilince
'Roger' olarak kullanılmaya başlanıldı. Filmleri tercüme edenlerin ABD
bahriyesinde nasıl oluyor da bu kadar Roger bir araya geliyor diye
uyanmamaları gerçekten ilginç!..